De spoorlijn tussen Haarlem en Uitgeest is aangelegd in 1867. De lijn staat ook bekend als de Noord-Hollandsche lijn. Totale lengte 18,0 km Spoorwijdte normaalspoor 1435 mm Aangelegd door HIJSM Geopend 1 mei 1867 Huidige status in gebruik Geëlektrificeerd Haarlem - Velsen: 1927 Velsen - Uitgeest: 1931 Aantal sporen 2 Baanvaksnelheid Haarlem - Beverwijk: 100 km/h Beverwijk - Uitgeest: 130 km/h Beveiliging of treinbeïnvloeding ATB EG Treindienst door NS De spoorlijn Haarlem - Uitgeest - ook bekend als Noord-Hollandsche lijn - verbindt Haarlem met Uitgeest. De lijn is op 1 mei 1867 geopend. Inhoud 1 Geschiedenis 1.1 Tracékeuze 1.2 Nieuw tracé door de Velsertunnel 2 Dienstregeling 3 Stations 1. Geschiedenis De aanleg van de spoorlijn heeft grote verbondenheid gehad met de aanleg van staatslijn K die hieraan min of meer gekoppeld was. In 1860 is besloten om vanuit de overheid zogenaamde Staatslijnen aan te leggen. Hieronder behoorde ook de verbinding Nieuwediep (thans Den Helder) - Amsterdam. Van deze spoorlijn kwam in 1867 het gedeelte tussen Nieuwediep en Uitgeest gereed. De aanleg van het traject Zaandam - Amsterdam zou nog meer dan tien jaar duren door de bouw van de Hembrug over het Noordzeekanaal. In tegenstelling tot de overige Staatslijnen zou deze lijn niet door de Staatsspoorwegen, maar door de HIJSM geëxploiteerd worden. Deze maatschappij legde zelf een spoorlijn aan van Uitgeest naar Haarlem die aansloot op de spoorlijn Amsterdam - Rotterdam (de Oude Lijn). Zo konden alsnog in 1867 de eerste treinen tussen Nieuwediep en Amsterdam rijden. Van Staatslijn K kwam in 1869 het traject Uitgeest - Zaandam gereed. Het duurde nog tot 1878 voordat Amsterdam zonder omweg bereikt kon worden. Iets ten zuiden van de brug over het Noordzeekanaal werd in 1883 een aftakking naar IJmuiden geopend. Deze spoorlijn liep langs het kanaal naar het westen. Station Velsen-IJmuiden Oost werd hierbij splitsings- en overstapstation. In 1927 werd de spoorlijn Haarlem - IJmuiden geëlektrificeerd. Het traject Velsen-IJmuiden Oost - Uitgeest volgde in 1931. Tussen 13 oktober 2014 en 21 november 2014 ging de Stichting Stoomtrein Goes - Borsele (SGB) daadwerkelijk aan de slag met het demonteren en weghalen van de rails tussen Driehuis-Westerveld en voormalige splitsing boven Santpoort Noord. Ook worden de keerwanden van de zes overgebleven perrons langs dit deel van de lijn verwijderd. Het gedeelte spoortraject langs de kanaalweg is onderdeel van een parkstrook. Het spoortracé tussen de spoorstaven is opgevuld met schelpen als markering van het oude tracé. Ook is de locatie van het station Velsen IJmuiden Oost nog herkenbaar aangegeven. 1.1. Tracékeuze foto: mDDM 7847 onderweg van Hoorn naar Haarlem bij doorkomst te Santpoort Noord. Links is het voormalige tracé van de aansluiting naar IJmuiden te zien, 2 juni 2007 Voordat het huidige tracé is aangelegd heeft een ander traject op de tekentafels gelegen. Dit tracé volgde vanaf Haarlem een zeer ruime boog, om ten westen van Bloemendaal in de Kennemerduinen aan te komen. De spoorlijn, die vrijwel geheel langs de duinrand geprojecteerd was, liep westelijk langs Velsen en Beverwijk en sloot bij Castricum aan op de staatslijn. Langs het traject was onder meer een station bij het gesticht Meer en Berg (later Provinciaal Ziekenhuis) geprojecteerd. Dit tracé werd ontwikkeld omdat er in die tijd vrijwel geen bewoning was tussen Haarlem en Castricum. Daarom wilde men langs het gesticht, waar veel reizigerspotentieel lag. 1.2. Nieuw tracé door de Velsertunnel Oorspronkelijk liep de lijn vanaf Santpoort rechtdoor ten westen van Driehuis en Velsen naar Beverwijk. Het Noordzeekanaal werd hierbij gekruist met een grote draaibrug. Met de toename van zowel het scheepvaart- als het spoorwegverkeer werd besloten de brug te vervangen door een tunnel. In 1957 kwam de Velsertunnel gereed. De spoorlijn werd hiervoor enkele kilometers naar het oosten verlegd en liep voortaan ten oosten van Velsen. De aftakking naar IJmuiden, die dus nog een deel van het oude tracé volgde, werd bij het nieuwe station Santpoort Noord gerealiseerd. Het tracé ten noorden van het Noordzeekanaal bleef in gebruik ter ontsluiting van de Koninklijke Hoogovens, nu Tata Steel. Langs het nieuwe traject werd ook een nieuw station Driehuis geopend. Dit werd in eerste instantie Driehuis Zuid genoemd, ter onderscheiding van het station Driehuis-Westerveld aan de bestaande lijn. Beverwijk kreeg in 1957 een nieuw stationsgebouw. 2. Dienstregeling Na het gereedkomen van de Hembrug werd de spoorlijn Haarlem-Uitgeest min of meer een zijlijn. Lange tijd reden over het traject voornamelijk stoptreinen uit Amsterdam en Haarlem naar IJmuiden en Uitgeest. Daarnaast was de spoorlijn van belang voor het goederenvervoer. In eerste instantie was er vooral visvervoer vanuit IJmuiden, later kwam hier ook het vervoer van en naar de Hoogovens bij. 3. Stations station Haarlem Het station Haarlem is een hoofdstation welke onder de pagina stations staat (komt) met uitgebreide beschrijving. Hier toch enkele foto's: Bloemendaal Santpoort Zuid voorzijde van het stationsgebouw zijkant van het gebouw achterzijde van het gebouw perronoverkapping en wachtruimte perronoverkapping met wachtruimte spoorovergangen voor het middenperron Santpoort Noord stationsgebouw vanaf tegenoverliggend perron Driehuis station Driehuis station Driehuis; Santpoortse kant tunnel tussen beide kanten en het middenperron foto's PN.M., 24-05-2015 Velsertunnel Omdat ik hier ook foto's van heb. Beverwijk Het station wordt behandeld op de pagina Stations, maar toch even enkele foto's en een korte omschrijving. Het huidige station is het tweede station. Door de spoorverlegging die gepaard ging met de aanleg van de Velsertunnel, werd station Beverwijk enkele meters zuidelijker op het oude emplacement herbouwd. Het stationsgebouw is uitgevoerd met een ver uitstekende lessenaarsdak, een glazen pui en een -van bovenaf gezien- driehoekige klokkentoren met een Eijsbouts-uurwerk. Een voetgangerstunnel leidt naar twee overdekte eilandperrons. Dit stationsgebouw door G.J. van der Grinten werd in 1960 opgeleverd en is als zodanig ook nu nog in gebruik. De stationshal is nu echter in twee ruimtes gesplitst, waarbij de loketruimte is vervangen door een Kiosk-filiaal. Heemskerk Station Heemskerk in 1969. voorzijde . 28-5-2014 perrons. 28-5-2014 stationsgebouw bij nacht. Foto PN.M., 9-10-2013 Het station Heemskerk wordt ontworpen als een combistation met plaatskaartenkantoor en nevenactiviteiten als een supermarkt en bankgebouwtje. Op 1 juni 1969 wordt het station officieel geopend, maar voor het treinverkeer is dit pas 3 juni 1969. In het station komen links de supermarkt Simon de Wit en rechts de Boerenleenbank en een kleine snackbar evenals het plaatskaartenkantoor. Rechts is ook de oversteek naar het 2e perron (spoor 2). In eerste instantie was de gemeente Heemskerk tegen al die nieuwigheden, ze wilden geen station, maar de aanleg van een nieuwe woonwijk in 1969, Oosterwijk en Zuidbroek maakten het toch noodzakelijk en de gemeente ging overstag. In 2007 wordt tevens de nieuwbouwwijk Broekpolder aangelegd, maar pas in 2009 komt er een toegang tot het 2e perron en een abri wordt geplaatst. Spoedig komen ook aan deze kant een fietsenstalling. Uitgeest Vanwege de aansluiting op de spoorlijn Alkmaar-Zaandam-Amsterdam is er een uitgebreide beschrijving op de pagina Stations. Maar hier toch enkele foto's. Overkapping voorplein dorpskant overkapping en kiosk op middenperron abri en overkapping middenperron. foto's PN.M.: 27-12-2012 |
Nederland > spoorlijnen in Nederland >